Ροή
Στο 38,5% υπολογίζεται η συνολική επιβάρυνση από φόρους και εισφορές στον μέσο εργαζόμενο χωρίς παιδιά στη χώρα μας το 2023, όταν ο μέσος όρος στις χώρες του ΟΟΣΑ ήταν στο 34,8%. Το εν λόγω βάρος προέρχεται κυρίως από τις ασφαλιστικές εισφορές εργαζόμενου και εργοδότη που φτάνουν στο 11,3% και 18,2% αντίστοιχα προκαλώντας πίεση όχι μόνο στα εισοδήματα των μισθωτών αλλά και στην οικονομία γενικότερα. Αντιθέτως μόνο στο 8,9% υπολογίζεται η επιβάρυνση από τη φορολογία εισοδήματος, έναντι 13,3% που είναι ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ.
Την ίδια στιγμή η χώρα μας διατήρησε και πέρσι την έκτη υψηλότερη «φορολογική σφήνα» (tax wedge) -όπως ονομάζει ο ΟΟΣΑ την συνολική επιβάρυνση - για την περίπτωση οικογένειας ενός εργαζόμενου με δύο παιδιά στο 37,1%, σε σύγκριση με 25,7% που είναι ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ. Το ζήτημα εδώ είναι πως ενώ το βάρος των ασφαλιστικών εισφορών δεν αλλάζει, κατά μέσο όρο στα κράτη μέλη είναι πολύ πιο χαμηλή, κατά 9,1 ποσοστιαίες μονάδες σε φορολογικό επίπεδο, ενώ στην Ελλάδα η «προνομιακή» αντιμετώπιση εργαζομένου με δύο παιδιά «αποτιμάται» σε 1,4 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο βάρος σε όρους φορολογίας εισοδήματος.
Αντίστοιχα και για τις οικογένειες με δύο παιδιά που εργάζονται και οι δύο γονείς η συνολική επιβάρυνση είναι η 7η υψηλότερη στον ΟΟΣΑ με 37,5% επί της αμοιβής, αυξημένη κατά περίπου μισή ποσοστιαία μονάδα.
Το 2023 ήταν μια ακόμη χρονιά που η φορολογική επιβάρυνση στους μισθούς στις χώρες του ΟΟΣΑ αυξήθηκε. Η χώρα μας είχε πέρσι την 18η υψηλότερη «φορολογική σφήνα» στις χώρες του ΟΟΣΑ μια θέση υψηλότερα από το 2022. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ η φορολογική σφήνα αυξήθηκε το 2023 σε 23 από τις 38 χώρες του ΟΟΣΑ μεταξύ 2022 και 2023, μειώθηκε σε 13 και παρέμεινε η ίδια σε δύο. Ο φόρος εισοδήματος και οι ασφαλιστικές εισφορές του εργοδότη αποτελούν το 71% της συνολικής επιβάρυνσης, σε σχέση με το 77% που είναι ο μέσος όρος στον ΟΟΣΑ.
Η φορολογική επιβάρυνση του εργαζομένου
Στην Ελλάδα, ο μέσος άγαμος εργαζόμενος είχε καθαρό μέσο φορολογικό συντελεστή 24,8% το 2023, έναντι του μέσου όρου του ΟΟΣΑ 24,9%. Με άλλα λόγια, στην Ελλάδα η αμοιβή ενός μέσου άγαμου εργάτη μετά από φόρους ήταν 75,2% του ακαθάριστου μισθού του έναντι του μέσου όρου του ΟΟΣΑ που ήταν 75,1%.
Λαμβάνοντας υπόψη τις παροχές που σχετίζονται με τα παιδιά και τις φορολογικές διατάξεις, ο καθαρός μέσος φορολογικός συντελεστής για έναν μέσο έγγαμο εργαζόμενο με δύο παιδιά στην Ελλάδα ήταν 23,1% το 2023, που είναι ο έκτος υψηλότερος στον ΟΟΣΑ, και συγκρίνεται με 14,2% για τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ.
Αυτό σημαίνει ότι η αμοιβή ενός έγγαμου εργαζομένου με δύο παιδιά στην Ελλάδα , μετά από φόρους και οικογενειακά επιδόματα, έφτανε το 76,9% του ακαθάριστου μισθού τους, έναντι 85,8% για τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ.
Οι τάσεις από το 2002 έως το 2023
Στην Ελλάδα, η φορολογική επιβάρυνση για τον μέσο άγαμο εργαζόμενο μειώθηκε κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες από 38,7% σε 38,5% μεταξύ 2000 και 2023. Την ίδια περίοδο, η μέση φορολογική σφήνα στον ΟΟΣΑ μειώθηκε κατά 1,4 ποσοστιαίες μονάδες από 36,2% σε 34,8%.
Μεταξύ 2009 και 2023, η φορολογική επιβάρυνση για τον μέσο άγαμο εργαζόμενο μειώθηκε κατά 2,7 ποσοστιαίες μονάδες στην Ελλάδα. Κατά την ίδια περίοδο, η φορολογική επιβάρυνση για τον μέσο άγαμο εργαζόμενο στον ΟΟΣΑ αυξήθηκε στο 35,3% το 2013 και το 2014 και ξεκίνησε να μειώνεται ξανά για να φτάσει στο 34,8% το 2023.
